Rozwój segmentów operacyjnych, doskonałość operacyjna oraz B+R podnoszące wartość są kluczowymi elementami Strategii Grupy ORLEN na lata 2017-2021.

W 2017 roku rozpoczęto intensywne prace dotyczące Strategicznego Planu Rozwoju i Nowych Technologii (SPRINT) dla PKN ORLEN oraz Grupy ORLEN, którego efektem będzie długoterminowa (lata 2030+) wizja rozwoju aktywów produkcyjnych Koncernu.

PKN ORLEN realizował prace przygotowawcze w kierunku wydłużenia łańcucha wartości oraz doskonałości operacyjnej segmentu Downstream. W ramach projektów inwestycyjnych wykonano projekt bazowy i zakupiono licencję dla instalacji konwersyjnej Visbreaking, umożliwiającej pogłębienie przerobu ropy naftowej i uzyskanie wysokomarżowych frakcji z pozostałości próżniowej. Rozpoczęto proces zakupu licencji i projektu bazowego dla instalacji MaxEne do optymalizacji wsadów pomiędzy rafinerią a petrochemią zapewniającą poprawę uzysków i wzrost marż. Kontynuowano projekt Gassto, współfinansowany z programu sektorowego „INNOCHEM”, którego głównym celem jest rozwój technologii produkcji benzyny silnikowej przeznaczonej do długoterminowego magazynowania w kawernach solnych. W ramach „INNOCHEM” PKN ORLEN otrzymał dofinansowanie realizacji dwóch kolejnych projektów: opracowania technologii współuwodornienia frakcji ropopochodnych z olejami roślinnymi lub tłuszczami zwierzęcymi pozwalającej na otrzymywanie wysokiej jakości biokomponentu, który będzie wykorzystany na potrzeby rozliczania NCW oraz wdrożenia zintegrowanego systemu monitorowania korozji, co przełoży się na podniesienie bezpieczeństwa procesowego oraz optymalizację ilości dozowanych środków antykorozyjnych. Rozpoczęto prace w międzynarodowym projekcie BioRECO2VER, którego celem jest zbadanie możliwości przekształcania dwutlenku węgla przez mikroorganizmy w związki używane do produkcji wartościowych produktów chemicznych, m.in. biotworzyw. Inicjatywa uzyskała dofinansowanie w ramach europejskiego Programu Horyzont 2020, największego w historii projektu finansowania badań naukowych i innowacji w Unii Europejskiej. Kontynuowano współpracę naukową w obszarze projektów badawczo-rozwojowych m.in. z Instytutem Chemii Przemysłowej, Politechniką Warszawską, Uniwersytetem Warszawskim, Instytutem Nafty i Gazu i Politechniką Gdańską. Ponadto PKN ORLEN realizując konsekwentnie strategię w zakresie Badań i Rozwoju (B+R) rozpoczął prace nad stworzeniem koncepcji rozbudowy infrastruktury badawczej poprzez budowę Centrum Badawczo-Rozwojowego w Płocku.

Grupa ORLEN Lietuva przeprowadzała analizę technologii pozwalających na ograniczenie ciężkich frakcji powstających w procesach produkcyjnych w odpowiedzi na nowe zaostrzone regulacje dotyczące jakości ciężkiego oleju napędowego wydane przez Międzynarodową Organizację Morską – IMO (International Maritime Organization). Kontynuowano realizację projektów związanych z poprawą efektywności procesów produkcyjnych, m.in. zmodernizowano instalację Fluidalnego Krakingu Katalitycznego (FCC), co zapewni wzrost uzysków wysokomarżowych frakcji. Prowadzono projekty związane z ochroną środowiska, m.in. dotyczące redukcji pyłów z instalacji FCC, redukcji związków siarki (SO2) i azotu (NOX) w zakładowej elektrociepłowni oraz systemu monitoringu emisji na instalacjach FCC, odzysku siarki i wytwórni wodoru.

Grupa Unipetrol w obszarze rafineryjnym kontynuowała projekty badawcze związane z produkcją paliw silnikowych oraz przetwarzaniem frakcji ciężkich z przerobu ropy naftowej. Realizowane były również prace nad dostępnością i wdrożeniem odnawialnych źródeł energii w procesach produkcyjnych, a także poszukiwano potencjalnych źródeł surowców do produkcji z materiałów alternatywnych i pozostałości powstałych przy produkcji paliw silnikowych. W związku z przyszłymi wymogami związanymi z zawartością siarki w paliwach okrętowych rozpoczęto projekt dotyczący dalszej pogłębionej konwersji frakcji ciężkich. W obszarze petrochemicznym długotrwałe plany rozwojowe mają na celu poprawę jakości koszyka produktowego i efektywności produkcji. Do najważniejszych prac w tym zakresie należało sprawdzenie możliwości produkcji nowych chemikaliów z koncentratu naftalenowego, badania nad możliwościami zagospodarowania produktów pobocznych uzyskanych w procesie pirolizy oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Prowadzono także prace nad zabezpieczeniem wysokiej jakości wsadów do produkcji poliolefin, optymalizacją ich produkcji oraz wprowadzeniem nowych układów katalitycznych zgodnych z wymaganiami rozporządzenia REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals).

ANWIL w ramach programu sektorowego „INNOCHEM” kontynuował prace badawcze nad innowacyjną technologią produkcji kompozytów ceramizujących na bazie PCW, których zastosowanie w budownictwie przyczyni się m.in. do zwiększenia odporności powłok kabli i przewodów na działanie ognia. Dodatkowo uzyskano dofinansowanie realizacji dwóch projektów dotyczących opracowania innowacyjnego systemu katalitycznego w procesie chlorowania etylenu oraz syntezy amoniaku. Celem projektów jest zwiększenie wydajności reakcji chemicznych oraz zredukowanie produktów ubocznych. W przypadku pomyślnie zakończonego etapu prac laboratoryjnych, projekty pozwolą na zwiększenie efektywności produkcji.

Grupa ORLEN Południe po analizie projektu bazowego i opracowaniu koncepcji programowo-przestrzennej przystąpiła do realizacji projektu rozwojowego „Konwersja gliceryny do glikolu 1,2 propylenowego”. Dodatkowo zakończony został projekt „Rozbudowy produkcji biodiesla do 250 tys. ton/rok” oraz kontynuowano prace dotyczące biopaliw II i III generacji. W ramach programu „INNOCHEM” kontynuowano projekt „Biodegradowalnych środków przeciwzbrylających dla przemysłu nawozów sztucznych” oraz rozpoczęto realizację projektu „Opracowanie biotechnologicznej konwersji surowców pochodzenia organicznego do kwasu mlekowego z wykorzystaniem mikroorganizmów” obejmujący badania przemysłowe i prace rozwojowe.

ORLEN OIL prowadził prace badawcze związane głównie z wdrożeniem nowych i modyfikacją istniejących produktów oraz definiowaniem nowych kierunków rozwoju technologii środków smarnych. Opracowano i wdrożono technologie dla 34 nowych olejów i płynów eksploatacyjnych, zmodyfikowano 19 produktów.

ORLEN Upstream kontynuował zaangażowanie w projekty naukowo-badawcze w ramach programu „Blue Gas” – wspólnego przedsięwzięcia Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Działania koncentrowały się na opracowaniu i komercjalizacji technologii poszukiwawczo-wydobywczych. W 2017 roku podsumowano 5-letni okres działalności konsorcjum dla 6 realizowanych projektów. Dodatkowo zgromadzone zostały wnioski dające podstawę do ubiegania się o prawa patentowe dla wypracowanych rozwiązań.

¹Zainstalowana moc cieplna i elektryczna dotyczy Elektrociepłowni Płock i CCGT Włocławek. Sprawność i dostępność kotłów dla Elektrociepłowni Płock.
²Zainstalowana moc cieplna i elektryczna oraz sprawność i dostępność kotłów dla Elektrowni w Litvinovie.

Podstawowe wielkości finansowe segmentu Downstream

¹Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
- 2017 rok w wysokości (19) mln PLN – obejmowały głównie odpisy w spółce ORLEN Asfalt (8) mln PLN i w Grupie Unipetrol w kwocie (6) mln PLN,
- 2016 rok w wysokości 218 mln PLN – obejmowały głównie rozwiązanie odpisu aktualizującego wartość aktywów rafineryjnych Grupy Unipetrol w kwocie 316 mln PLN oraz zawiązanie odpisów aktualizujących wartość aktywów ORLEN Oil w wysokości (55) mln PLN,

GŁÓWNE AKTYWA PRODUKCYJNE GRUPY ORLEN

Aktywa produkcyjne Grupy ORLEN i główni konkurenci w Europie Środkowowschodniej/moce przerobowe [mln t]

• X Maksymalne, roczne moce przerobowe

Źródło: Opracowanie własne.

Podstawowe parametry operacyjne

Przerób ropy i uzyski paliw

Źródło: Opracowanie własne.

Przerób ropy naftowej w Grupie ORLEN w 2017 roku osiągnął poziom 33,2 mln ton – wzrost o 10,2% (r/r), w tym:

• Polska o 0,6% (r/r) w rezultacie zwiększonego zapotrzebowania rynkowego po ograniczeniu „szarej strefy” pomimo postojów remontowych. Wyższy uzysk paliw (r/r) głównie w efekcie wyższego wykorzystania rop niskosiarkowych w strukturze przerobu.
• Czechy o 45,6% (r/r) dzięki wyższej (r/r) dostępności instalacji do produkcji etylenu (Steam Cracker) i Fluidalnego Krakingu Katalitycznego, które miały postoje remontowe w poprzednim okresie. Niższy uzysk paliw (r/r) wynikający z nieplanowanych postojów i braku konieczności dociążania instalacji rafineryjnych w okresie awaryjnego postoju instalacji Steam Cracker w roku 2016.
• Litwa o 5,3% (r/r) w efekcie poprawy sytuacji rynkowej pozwalającej na wyższą sprzedaż produktów. Niższy uzysk paliw (r/r) w rezultacie planowanego, cyklicznego postoju remontowego rafinerii z 2 kwartału 2017 roku.

UDZIAŁY RYNKOWE GRUPY ORLEN W SEGMENCIE DOWNSTREAM

Hurt rafineryjny

W 2017 roku Grupa ORLEN prowadziła hurtową sprzedaż produktów rafineryjnych na terenie Polski, Czech, Niemiec, Słowacji, Węgier, Austrii, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Ukrainy oraz drogą morską do terminali przeładunkowych Europy Zachodniej. Do rynków macierzystych Grupy ORLEN należą rynek polski, litewski i czeski. Grupa ORLEN posiada bogate portfolio produktów rafineryjnych, m.in. benzyna, olej napędowy, paliwo lotnicze Jet A-1, olej opałowy lekki i ciężki, asfalty, oleje silnikowe oraz szeroką gamę pozostałych produktów rafineryjnych i petrochemicznych.

Udział w rynku paliw w Polsce

Źródło: Opracowanie własne.

• Grupa ORLEN jest liderem sprzedaży paliw na rynku polskim.
• Wzrost udziału rynkowego w sprzedaży oleju napędowego Grupy ORLEN na rynku polskim o 1,2 p.p. (r/r) w efekcie realizacji ambitnych planów sprzedażowych i sukcesu strategii przejmowania wolumenów „szarej strefy” oraz intensyfikacji importu.
• Zmniejszenie udziału w rynku sprzedaży benzyny o (2,4) p.p. – pomimo zwiększenia wolumenu sprzedaży benzyny tempo wzrostu było niższe od rozwoju rynku głównie w efekcie agresywnej polityki cenowej konkurencji wynikającej ze strukturalnej nadpodaży produktu w regionie.

 

Udział w rynku paliw w Czechach

Źródło: Opracowanie własne.

• Grupa ORLEN jest liderem sprzedaży paliw na rynku czeskim.
• Wzrost udziału w rynku oleju napędowego o 6,8 p.p. w rezultacie zwiększonej dostępności instalacji produkcyjnych.
• Nieznaczny spadek udziału w rynku sprzedaży benzyny o (0,2) p.p.

Udział w rynku paliw krajów bałtyckich

Źródło: Opracowanie własne.

• Umocnienie pozycji lidera na rynkach bałtyckich, pomimo silnej konkurencji cenowej ze strony dostawców fińskich, białoruskich i rosyjskich.
• Wzrost udziału w rynku sprzedaży benzyny o 1,2 p.p. oraz w rynku oleju napędowego o 0,4 p.p.

Hurt petrochemiczny

Grupa ORLEN jest największą firmą petrochemiczną w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jedynym producentem monomerów i polimerów na rynku polskim oraz większości produktów petrochemicznych na rynku czeskim.

Producenci polietylenu w Europie      

Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.

• Moce produkcyjne polietylenu wysokiej i niskiej gęstości w Europie na poziomie około 13 567 tys. ton/rok.
• Lyondell Basell Industries – największy producent polietylenu o zdolnościach produkcyjnych około 2 195 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce Basell ORLEN Polyolefins Sp. z o.o. (BOP) i aktywami produkcyjnymi w Niemczech, Francji i Polsce).
• Ineos Olefins & Polymers Europa o mocach produkcyjnych około 1 745 tys. ton/rok i aktywami w Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech i Norwegii oraz Sabic – moce około 1 590 tys. ton/rok i aktywami w Niemczech, Holandii i Wielkiej Brytanii.
• Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 555 tys. ton/rok.
• Grupa ORLEN na rynku czeskim realizuje budowę nowej instalacji Polietylenu III o mocach około 270 tys. ton/rok.

 

 

Producenci polipropylenu w Europie  

Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.

• Moce produkcyjne polipropylenu w Europie kształtują się na poziomie około 11 609 tys. ton/rocznie.
• Lyondell Basell Industries posiada zdolności produkcyjne na poziomie około 2 365 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce BOP) i aktywa w Niemczech, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Polsce.
• Borealis z mocami produkcyjnymi około 1 920 tys. ton/rok i aktywami zlokalizowanymi w Belgii, Niemczech, Austrii i Finlandii oraz Total Petrochemicals – moce produkcyjne około 1 280 tys. ton/rok i aktywa zlokalizowane w Belgii i Francji.
• Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 480 tys. ton/ rok.

Poducenci PTA w Europie  

Źródło: Opracowanie własne na podstawie PCI.

• Produkcja PTA w 2017 roku w Europie wyniosła około 2 663 tys. ton/rok.
• BP Chembel NV – największy producent PTA o mocach 1 400 tys. ton/rok z aktywami zlokalizowanymi w Belgii.
• Artlant z zakładami w Portugalii o nominalnych mocach około 750 tys. ton/rok – z uwagi na długotrwałe wyłączenie instalacji produkcyjnych od III kwartału 2014 wielkość produkcji jest ograniczona.
• PKN ORLEN jako jedyny w Europie posiada instalacje produkcyjne w pełni zintegrowane z produkcją paraksylenu i dysponuje mocami produkcyjnymi na poziomie 690 tys. ton/rok.

Producenci PCW w Europie  

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Petrochemical Market Dynamics, Vinyl – 2017, Październik 2017 (Nexant).

• Nominalne zdolności produkcyjne PCW w Europie wynoszą 7 855 tys. ton/rocznie.
• Wiodący producent PCW w Europie – spółka Inovyn powstała z połączenia Ineos Chlor i Solvay i posiada moce produkcyjne 2 005 tys. ton/rok.
• Kolejni producenci Kem One, Vynova, Vinnolit posiadają zdolności produkcyjne PCW szacowane odpowiednio na 882 tys. ton/rok, 830 tys. ton/rok i 780 tys. ton/rok.
• Po pięcioletnim okresie postoju Karpatneftekhim, z nominalnymi mocami produkcyjnymi około 300 tys. ton/rok, w połowie 2017 roku wznowił produkcję.
• Grupa ORLEN z instalacjami w ANWIL i Spolanie i zdolnościami 475 tys. ton/rok zajmuje 5 pozycję na europejskim rynku tworzyw sztucznych.
• Głównymi konkurentami ANWIL na rynku europejskim PCW są spółki Inovyn i Vynova, a na rynku krajowym spółka BorsodChem.

AKTYWA LOGISTYCZNE GRUPY ORLEN

Infrastruktura logistyczna stanowi jeden z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej Grupy ORLEN.

Grupa ORLEN wykorzystuje sieć uzupełniających się elementów infrastruktury: terminale paliw, lądowe i morskie bazy przeładunkowe, sieci rurociągów, a także transport kolejowy oraz cysternami samochodowymi.

W 2017 roku transport rurociągowy był podstawową formą przesyłu surowców i produktów Grupy ORLEN. Łączna długość wykorzystywanych sieci rurociągów produktowych i surowcowych, należących do podmiotów zewnętrznych oraz własnych w Polsce, Czechach i na Litwie, wynosiła prawie 3,8 tys. km (2,1 tys. km to rurociągi produktowe a 1,7 tys. km, to rurociągi surowcowe).

Na rynku polskim PKN ORLEN do transportu produktów paliwowych korzysta z 620 km rurociągów należących do Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych S.A. oraz infrastruktury własnej o łącznej długości 338 km, składającej się z dwóch odcinków Płock – Ostrów Wielkopolski – Wrocław o długości 319 km oraz Wielowieś – Góra o długości 19 km. Transport ropy naftowej odbywa się głównie poprzez sieć rurociągów należących do Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych S.A. o łącznej długości 887 km, a także rurociągiem własnym o długości 43 km łączącym miejscowości Góra i Żółwiniec (połączenie z rurociągiem PERN S.A.).
Na potrzeby operacyjne w zakresie przyjęcia, magazynowania, wydania i przeładunku paliw w 2017 roku Grupa ORLEN na terenie Polski wykorzystywała łącznie 24 obiekty – terminale własne, terminale będące własnością podmiotów z Grupy ORLEN oraz bazy podmiotów trzecich. Łączna pojemność magazynowa w ramach infrastruktury własnej oraz zawartych umów wynosiła na koniec 2017 roku ponad 7 mln m³.

W grudniu 2017 roku PKN ORLEN S.A. włączył do swojej infrastruktury logistycznej Terminal Paliw w Trzebini, co zakończyło proces centralizacji aktywów logistyki pierwotnej w ramach PKN ORLEN.

W 2017 roku na rynku czeskim Grupa ORLEN korzystała z 1 774 km rurociągów (1 100 km rurociągów produktowych firmy ČEPRO i 674 km rurociągów surowcowych firmy MERO) oraz z 12 baz magazynowo-dystrybucyjnych należących do państwowego operatora ČEPRO, a także 3 terminali własnych.

Głównym składnikiem infrastruktury logistycznej, będącym obecnie w użytkowaniu na rynku litewskim, jest rurociąg surowcowy o długości 91 km, łączący terminal w Butyndze z rafinerią w Możejkach. Zarówno terminal, jak i rurociąg są własnością ORLEN Lietuva.

Na rynku niemieckim ORLEN Deutschland wykorzystuje pojemności magazynowo-dystrybucyjne zlokalizowane w siedmiu bazach należących do podmiotów zewnętrznych. Dostawy produktów do stacji paliw realizowane są transportem samochodowym.

Struktura transportu i infrastruktura logistyczna wykorzystywana przez Grupę ORLEN w Europie

Struktura transportu

	Polska	Czechy	Niemcy	Litwa
Rurociągi	50%	40%
Kolej	27%	22%	4%	94%
Cysterny samochodowe	23%	38%	96%	6%

•   Główne rafinerie Grupy ORLEN
•   Terminale paliw PKN ORLEN
•   Bazy PERN S.A.
•   KAWERNY IKS SOLINO
•   Bazy innych podmiotów
•   Rurociągi surowcowe PERN 'Przyjaźń'
•   Rurociągi produktowe PERN 'Przyjaźń'
•   Rurociągi produktowe PKN ORLEN
•   Rurociągi surowcowe PKN ORLEN

•   Bazy magazynowe ČEPRO
•   Rurociągi produktowe ČEPRO
•   Rurociągi surowcowe MERO

•   Rurociągi surowcowe
•   Rurociągi wyłączone z eksploatacji

•   Bazy magazynowe

Źródło: Opracowanie własne.

ENERGETYKA

Grupa ORLEN jest znaczącym producentem energii elektrycznej i cieplnej, wykorzystywanej w dużej części na własne potrzeby produkcyjne. Jest również jednym z największych odbiorców gazu w Polsce i aktywnym uczestnikiem procesu liberalizacji rynku gazu.

Zgodnie z założeniami Strategii Grupy ORLEN realizowane są projekty modernizacji istniejących źródeł wytwórczych oraz nowe inwestycje w postaci bloków gazowo-parowych CCGT. Grupa ORLEN aktualnie posiada bloki energetyczne w trzech krajach. W Polsce zlokalizowane są w Płocku, Włocławku, Jedliczu oraz Trzebini, w Czechach w Litvinovie, Spolanie, Kolinie i Pardubicach oraz na Litwie w Możejkach.

Aktywa energetyczne i ich parametry techniczne w Grupie ORLEN

Aktywa energetyczne

•   Łączna moc energetyczna [MWe]
•   Łączna moc cieplna [MWt]
•   Elektrociepłownie
•   CCGT Włocławek
•   CCGT Płock (Inwestycja w trakcie realizacji)

Źródło: Opracowanie własne.

Elektrociepłownie („EC”)

• EC w PKN ORLEN w Płocku jest największą pod względem mocy zainstalowanej elektrociepłownią przemysłową w Polsce i jedną z największych w Europie, wytwarzającą ciepło i energię elektryczną w procesie wysokosprawnej kogeneracji. EC jest podstawowym dostawcą ciepła zawartego w parze i wodzie grzewczej oraz energii elektrycznej wykorzystywanych na potrzeby instalacji produkcyjnych, oraz na potrzeby odbiorców zewnętrznych. W listopadzie 2017 roku został przekazany do eksploatacji nowy turbozespół upustowo-przeciwprężny o mocy 70 MW – łączna moc zainstalowana energii elektrycznej wzrosła do poziomu 415 MW po uwzględnieniu zabudowy nowego Turbogeneratora TG7. Kotły w Zakładowej Elektrociepłowni opalane są ciężkim olejem opałowym pochodzącym z destylacji ropy oraz uzupełniająco gazem.
• EC Grupy ORLEN Południe w Trzebini zabezpiecza pełne potrzeby cieplne w parze i wodzie oraz częściowo potrzeby w zakresie energii elektrycznej zakładu. Podstawowym paliwem wykorzystywanym w EC jest miał węglowy.
• EC Grupy ORLEN Południe w Jedliczu jest podstawowym źródłem produkcji ciepła w parze technologicznej dla zakładu przy wykorzystaniu głównie miału węglowego.
• EC ANWIL jest obecnie wykorzystywana w ramach uzupełniania bilansu ciepła i nie produkuje energii eklektycznej. ANWIL w procesach technologicznych wykorzystuje przede wszystkim parę technologiczną z uruchomionej w połowie 2017 roku, zasilanej gazem, elektrociepłowni CCGT Włocławek należącej do PKN ORLEN.
• EC w Litvinovie w Grupie Unipetrol bazuje na węglu brunatnym, a aktywa energetyczne podlegają procesom modernizacyjnym.
• Elektrociepłownia w Spolanie opalana jest głównie węglem brunatnym.
• EC Paramo składa się z dwóch zakładów produkcyjnych w Kolinie i Pardubicach opalanych gazem ziemnym.
• EC w ORLEN Lietuva stanowi źródło pary technologicznej dla procesów produkcyjnych i opalana jest głównie ciężkim olejem opałowym i gazami rafineryjnymi.

Bloki gazowo-parowe CCGT

• CCGT Włocławek – blok gazowo-parowy o mocy 474 MWe. W 2017 roku wyprodukowano ponad 2,08 TWh energii elektrycznej oraz dostarczono do spółki ANWIL blisko 1 200 000 GJ ciepła w parze technologicznej. Elektrociepłownia, prowadząc skojarzoną produkcję energii elektrycznej i ciepła nie tylko zabezpiecza wewnętrzne potrzeby Grupy ORLEN, ale także stała się aktywnym uczestnikiem rynku, ściśle współpracującym z PSE. Dzięki stosunkowo dużej mocy zainstalowanej oraz wysokiej elastyczności bloku, realizowane są również usługi systemowe dla PSE, które aktywnie wspierają stabilność krajowego systemu elektroenergetycznego.
• CCGT Płock – blok gazowo-parowy o mocy 608 MWe. W dniu 14 września 2017 roku miał miejsce początek gorącego rozruchu CCGT tzw.: „First Fire”, a 17 września 2017 roku synchronizacja CCGT Płock z krajową siecią elektroenergetyczną. W listopadzie blok osiągnął obciążenie podstawowe około 600 MWe. W grudniu pierwsza para i energia elektryczna trafiła do Zakładu Produkcyjnego w Płocku. Do tego czasu blok wyprodukował około 1TWh energii elektrycznej.

Nadwyżki energii elektrycznej z nowych aktywów CCGT są sprzedawane na hurtowym rynku energii, jak i do odbiorów końcowych.
 

SPRZEDAŻ WOLUMENOWA SEGMENTU DOWNSTREAM

W 2017 roku sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Downstream przekroczyła rekordowy poziom z roku 2016. Łączna sprzedaż Grupy ORLEN wyniosła 32 925 tys. ton i była wyższa o 7,2% (r/r) dzięki wyższym wolumenom rafineryjnym o 5,0% (r/r) oraz petrochemicznym o 20,7% (r/r).

Wzrost sprzedaży paliw w segmencie Downstream odzwierciedla wpływ utrzymujących się korzystnych warunków rynkowych, w tym efektów wprowadzania, począwszy od sierpnia 2016 roku, regulacji ograniczających wpływ tzw. szarej strefy w sprzedaży paliw w Polsce.

Największy wpływ na wolumeny sprzedaży miały średnie destylaty, których sprzedaż wzrosła o 7,1% (r/r). Główną siłą napędową wzrostów była sprzedaż oleju napędowego na rynku polskim, na którym osiągnięto historycznie wysokie wyniki.

Brak ograniczeń produkcyjnych związanych z niedostępnością instalacji do produkcji etylenu w Grupie Unipetrol oraz cykliczny postój remontowy instalacji olefin z 2016 roku pozwoliły na znaczny wzrost wolumenów sprzedaży w obszarze produktów petrochemicznych.

Grupa ORLEN osiągnęła również wyższą (r/r) sprzedaż tworzyw sztucznych oraz porównywalne wolumeny nawozów pomimo postojów remontowych instalacji produkcyjnych.

Niższa sprzedaż PTA była efektem zmniejszenia mocy produkcyjnych instalacji przed planowanym na 2018 rok postojem remontowym.

Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Downstream [mln PLN/ tys. ton]

Sprzedaż	2017		2016		zmiana %
	Wartość	Wolumen	Wartość	Wolumen
1	2	3	4	5	6=(2-4)/4	7=(3-5)/5
Lekkie destylaty1	12 071	5 818	10 513	5 766	14,8%	0,9%
Średnie destylaty2	28 325	13 343	22 714	12 459	24,7%	7,1%
Frakcje ciężkie3	5 691	4 879	3 786	4 334	50,3%	12,6%
Monomery4	2 994	868	2 025	681	47,9%	27,5%
Polimery5	2 557	550	1 135	245	125,3%	124,5%
Aromaty6	1 100	360	625	248	76,0%	45,2%
Nawozy sztuczne7	805	1 081	821	1 089	(1,9%)	(0,7%)
Tworzywa sztuczne8	1 466	391	1 218	351	20,4%	11,4%
PTA	1 399	523	1 571	605	(10,9%)	(13,6%)
Pozostałe9	5 017	5 112	4 794	4 930	4,7%	3,7%
Razem	61 425	32 925	49 202	30 708	24,8%	7,2%

¹Benzyna, LPG /  ²Olej napędowy, lekki olej opałowy, paliwo lotnicze /  ³Ciężki olej opałowy, asfalt, oleje /  ⁴Etylen, propylen /  ⁵Polietylen, polipropylen /  ⁶Benzen, toluen, paraksylen, ortoksylen / ⁷Canwil, siarczan amonu, saletra amonowa, pozostałe nawozy /  ⁸PCW, granulat PCW /  ⁹Pozostałe obejmują głównie: solankę, sól wypadową, destylaty próżniowe, aceton, amoniak, butadien, fenol, gazy techniczne, glikole, kaprolaktam, ług sodowy oraz siarkę. Dodatkowo w ujęciu wartościowym przychody ze sprzedaży usług segmentu i materiałów.

Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Downstream

W latach 2015-2017 Grupa ORLEN nie zidentyfikowała wiodących klientów, z którymi zrealizowałaby indywidualnie przychody ze sprzedaży przekraczające poziom 10% łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN.

RYNKI ZBYTU I UDZIAŁY RYNKOWE

Podstawowe rynki macierzyste (wg kraju siedziby spółki realizującej sprzedaż) i podmioty prowadzące działalność hurtową

Podstawowe rynki macierzyste

• Rynek krajów bałtyckich:

  AB ORLEN Lietuva
  ORLEN Latvija SIA (Łotwa)
  ORLEN Eesti OU (Estonia)

• Rynek czeski:

  Unipetrol RPA s.r.o.
  Paramo a.s.
  Unipetrol Slovensko s.r.o.
  Unipetrol Deutschland GmbH
  Butadien Kralupy a.s.
  Unipetrol RPA Hungary Kft.
  ORLEN Asfalt Ceska
  Republika s.r.o.
  Spolana a.s.

• Rynek polski:

  PKN ORLEN S.A.
  ORLEN Paliwa sp. z o.o.
  ANWIL S.A.
  ORLEN Południe S.A.
  ORLEN Asfalt Sp. z o.o.
  ORLEN Oil Sp. z o.o.
  IKS SOLINO S.A.
  Petrolot Sp. z o.o.
  Ship-Service S.A.

Źródło: Opracowanie własne.

Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych¹ Grupy ORLEN w segmencie Downstream [tys. ton]

Sprzedaż	2017	2016	zmiana	zmiana %
1	2	3	4=(2-3)	5=(2-3)/3
Polska	17 159	15 173	1 986	13,1%
Kraje bałtyckie	8 654	9 114	(460)	(5,0%)
Czechy	7 112	6 421	691	10,8%
Razem	32 925	30 708	2 217	7,2%

¹wg kraju siedziby spółki realizującej sprzedaż.

Rynek polski
Rok 2017 przyniósł znaczne ożywienie polskiej gospodarki. Według danych EUROSTAT polska gospodarka w 2017 roku urosła o 1,7 p.p. (r/r) do poziomu 4,6%. Solidne podstawy ekonomiczne polskiej gospodarki przełożyły się na wzrost potrzeb transportowych, co w połączeniu z dobrą koniunkturą na rynku pracy przejawiającą się spadkiem stopy bezrobocia z 8,2% do dawno nienotowanego poziomu 6,6% oraz stabilnym poziomem inflacji wpłynęło na rekordową konsumpcję paliw. Według Agencji Rynku Energii w 2017 roku krajowa konsumpcja benzyn zwiększyła się o 7,9% (r/r), a oleju napędowego o 19,0% (r/r). Główną przyczyną tak skokowego wzrostu zużycia paliw był efekt, wprowadzonego w sierpniu 2016 roku, pakietu paliwowego i eliminacja nieuczciwej konkurencji działającej w tzw. szarej strefie.

Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynku polskim [tys. ton]

Sprzedaż	2017	2016	zmiana	zmiana %
1	2	3	4=(2-3)	5=(2-3)/3
Lekkie destylaty	1 773	1 704	69	4,0%
Średnie destylaty	6 434	5 104	1 330	26,1%
Frakcje ciężkie	2 369	1 961	408	20,8%
Monomery	716	661	55	8,3%
Aromaty	178	212	(34)	(16,0%)
Nawozy sztuczne	897	914	(17)	(1,9%)
Tworzywa sztuczne	300	284	16	5,6%
PTA	523	605	(82)	(13,6%)
Pozostałe	3 969	3 728	241	6,5%
Razem	17 159	15 173	1 986	13,1%

Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynku polskim

Sprzedaż Grupy ORLEN w całym segmencie Downstream na rynku polskim osiągnęła w 2017 roku poziom o 13,1% wyższy (r/r) i wyniosła 17 159 tys. ton. Najlepsze rezultaty osiągnięto w obszarze średnich destylatów, których wolumeny wzrosły o 26,1% (r/r), głównie dzięki wyższej sprzedaży oleju napędowego oraz paliwa lotniczego Jet A-1 odpowiednio o: 28,2% i 30,7% (r/r).
Skokowy wzrost konsumpcji oleju napędowego obserwowany w latach 2016 i 2017 spowodował zasadniczą zmianę bilansu polskiego rynku paliwowego – znaczny wzrost deficytu oleju napędowego. W odpowiedzi na wyzwania rynkowe wykorzystano synergie w zakresie produkcji i przepływu produktów w ramach Grupy ORLEN. Dostarczenie na rynek polski znacznie wyższych wolumenów nie byłoby możliwe bez adekwatnej polityki importowej.
W 2017 roku Grupa ORLEN zakupiła rekordowy wolumen oleju napędowego z zagranicy, stając się liderem w zakresie importu paliw płynnych na rynek polski.

Wzrost sprzedaży lekkich destylatów o 4,0% (r/r) został osiągnięty dzięki intensyfikacji sprzedaży LPG o 33,1% (r/r). Sprzedaż ciężkich frakcji wzrosła o 20,8% (r/r) w rezultacie wyższych wolumenów ciężkiego oleju opałowego i asfaltów.

Grupa ORLEN zgodnie z obowiązującą strategią będzie dążyć do umacniania pozycji lidera na rynku polskim i powiększania udziałów rynkowych.

Rynki operacyjne ORLEN Lietuva

Gospodarka krajów bałtyckich w 2017 roku rozwijała się znacznie szybciej niż w 2016 roku. Według danych EUROSTAT dynamika PKB Litwy wzrosła o 1,5 p.p. (r/r) do 3,8%, Estonii o 2,8 p.p. (r/r) do 4,9% i Łotwy o 2,4 p.p. do 4,5% (r/r). Dobra koniunktura gospodarcza istotnie wpłynęła na zwiększony popyt na paliwa, który łącznie dla trzech rynków bałtyckich wzrósł dla benzyny o 3,9% (r/r), a dla oleju napędowego o 4,5% (r/r).
Konsumpcja oleju napędowego na Litwie wzrosła o 7,3% (r/r), na Łotwie o 8,0% (r/r), natomiast w Estonii zmniejszyła się o (6,4)% (r/r). Na spadek zużycia oleju napędowego w Estonii istotny wpływ miała polityka akcyzowa i dwukrotne podwyżki tego podatku w trakcie 2016 i 2017 roku. Popyt na benzynę w Estonii zwiększył się o 14,5% (r/r), przy spadku na Litwie i Łotwie odpowiednio o (0,3)% i (4,7)% (r/r).

Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva [tys. ton]

Sprzedaż	2017	2016	zmiana	zmiana %
1	2	3	4=(2-3)	5=(2-3)/3
Lekkie destylaty	2 880	2 753	127	4,6%
Średnie destylaty	3 715	4 213	(498)	(11,8%)
Frakcje ciężkie	1 859	1 920	(61)	(3,2%)
Pozostałe	200	228	(28)	(12,3%)
Razem	8 654	9 114	(460)	(5,0%)

Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva

W związku z optymalizacją przepływów produktowych w ramach Grupy ORLEN w okresie postojów remontowych instalacji i wysokiej konsumpcji paliw na rynku polskim istotna część wolumenów paliw z Grupy ORLEN Lietuva została przekierowana do PKN ORLEN.

Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN Lietuva (po eliminacji blisko 1 mln ton oleju napędowego sprzedanego do PKN ORLEN celem zbilansowania zwiększonego zapotrzebowania rynkowego i realizacji kontraktów handlowych) zmniejszyła się o (5,0)% (r/r). W procesie konsolidacji sprzedaży dla całej Grupy ORLEN, wolumeny produktów przekierowywane pomiędzy podmiotami są wykazywane w jednostce, która dokonuje sprzedaży do odbiorcy zewnętrznego. Bez uwzględnienia powyższych przepływów produktowych całkowita sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN Lietuva była wyższa o 0,8% (r/r), a wzrost sprzedaży został osiągnięty pomimo cyklicznego postoju remontowego rafinerii w Możejkach oraz w sytuacji agresywnej działalności konkurencji ze strony dostawców z Finlandii i Białorusi. Na uwagę zasługują również zwiększenie sprzedaży paliwa lotniczego Jet A-1 o 17,2% (r/r) oraz lekkich destylatów o 4,6% (r/r).

Gospodarka Ukrainy stopniowo wychodzi z głębokiej zapaści, jaka miała miejsce w latach 2014-2015. W 2017 roku PKB wzrósł o 2% (r/r), zachowując dynamikę podobną jak w roku 2016. Pomimo poprawy otoczenia makroekonomicznego kraj jest nadal postrzegany jako niestabilny gospodarczo i obarczony dużym ryzykiem rynkowym, co nie sprzyja nowym inwestycjom i wzrostowi potrzeb transportowych. Konsumpcja benzyn pozostała w trendzie spadkowym z lat ubiegłych i zmniejszyła się o (9,9%) (r/r), natomiast popyt na olej napędowy zmniejszył się nieznacznie, bo o (0,2)% (r/r).
Poza zmniejszonym popytem, ukraiński rynek paliw podlegał silnej presji konkurencyjnej ze strony eksporterów rosyjskich i białoruskich oferujących atrakcyjny cenowo produkt. Pomimo powyższych ograniczeń Grupa ORLEN zwiększyła sprzedaż benzyn i oleju napędowego na rynku ukraińskim o ponad 11% (r/r).

Rynek czeski

Według danych EUROSTAT dynamika PKB gospodarki Czech w 2017 roku zwiększyła się o 1,7 p.p. (r/r) do 4,3%. Sprzyjające otoczenie makroekonomiczne wpłynęło na wzrost konsumpcji rynkowej oleju napędowego o 3,5% (r/r), przy spadku konsumpcji benzyny o (0,2)% (r/r).

Korzystna sytuacja rynkowa oraz brak ograniczeń produkcyjnych związanych z niedostępnością instalacji do produkcji etylenu i fluidalnego krakingu katalitycznego z 2016 roku w Grupie Unipetrol wpłynęły na wzrost łącznej sprzedaży o 10,8% (r/r).

Wyższa sprzedaż produktów petrochemicznych o 67,1% (r/r) w części ograniczona niższymi wolumenami produktów rafineryjnych o (1,7)% (r/r) w rezultacie cyklicznego postoju remontowego rafinerii w Litvinovie oraz nieplanowanego postoju instalacji POX.

W 2017 roku PKN ORLEN w ramach realizacji strategii rozwoju sprzedaży paliwa Jet A-1 rozpoczął aktywną działalność na lotnisku w Pradze z wykorzystaniem paliw wytwarzanych w Unipetrol.

Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynku czeskim [tys. ton]

Sprzedaż	2017	2016	zmiana	zmiana %
1	2	3	4=(2-3)	5=(2-3)/3
Lekkie destylaty	1 165	1 309	(144)	(11,0%)
Średnie destylaty	3 194	3 142	52	1,7%
Frakcje ciężkie	651	453	198	43,7%
Monomery	152	20	132	660,0%
Polimery	550	245	305	124,5%
Aromaty	182	36	146	405,6%
Nawozy sztuczne	184	175	9	5,1%
Tworzywa sztuczne	91	67	24	35,8%
Pozostałe	943	974	(31)	(3,2%)
Razem	7 112	6 421	691	10,8%

Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Downstream na rynku czeskim

Grupa Unipetrol lokowała produkty także na rynkach eksportowych, w tym w Polsce w ramach optymalizacji przepływów produktowych, w ramach Grupy ORLEN.

ŹRÓDŁA ZAOPATRZENIA

Ropa naftowa

Dostawy ropy naftowej do PKN ORLEN realizowane są głównie rurociągiem „Przyjaźń” oraz drogą morską przy wykorzystaniu w kolejnym etapie rurociągu Gdańsk-Płock. Grupa ORLEN Lietuva jest zaopatrywana w surowiec drogą morską przez terminal w Butyndze. Zaopatrzenie w surowiec Grupy Unipetrol odbywa się z wykorzystaniem południowego odcinka rurociągu „Przyjaźń” dla rafinerii w Litvinovie oraz rurociągów TAL i IKL dla rafinerii w Kralupach.

W 2017 roku obowiązywały dwie umowy długoterminowe na dostawy ropy naftowej drogą rurociągową dla rafinerii w Płocku zawarte z Rosneft Oil Company oraz Tatneft Europe AG, oraz umowa długoterminowa na dostawy ropy drogą morską z Saudi Arabian Oil Company. Umowy te zapewniały PKN ORLEN ponad 80% dostaw ropy naftowej. Co więcej, na mocy odrębnych umów PKN ORLEN dostarcza ropę naftową również do 3 rafinerii z Grupy ORLEN zlokalizowanych odpowiednio w Litvinovie i Kralupach w Czechach oraz w Możejkach na Litwie.

W 2017 roku dostawy ropy naftowej na wszystkich kierunkach przebiegały zgodnie z planem.

Dostawcami surowca do wszystkich rafinerii Grupy ORLEN byli zarówno producenci, jak i inne firmy działające na międzynarodowym rynku naftowym. Surowiec dostarczany do Płocka pochodził przede wszystkim z Rosji i Arabii Saudyjskiej, ale zrealizowano również dostawy z Kazachstanu, Norwegii, Iranu, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Polski. Do rafinerii w Czechach ropę dostarczano z: Rosji, Algierii, Arabii Saudyjskiej, Azerbejdżanu oraz Kazachstanu. Rafineria w Możejkach zaopatrywana była głównie w ropę rosyjską, ale zrealizowano również dostawy z Arabii Saudyjskiej, Kazachstanu i Norwegii.

W 2017 roku udział firmy Rosneft Oil Company w dostawach ropy naftowej przekroczył 10% przychodów Grupy ORLEN.

Gaz ziemny

Zakupy gazu ziemnego dla Grupy ORLEN w Polsce opierają się głównie na zawartym w roku 2016 na okres 5 lat kontrakcie pomiędzy PKN ORLEN i PGNiG oraz na umowach uzupełniających, które zawarte zostały z głównymi dostawcami gazu w Europie. Kolejnym źródłem gazu są zakupy realizowane w Polsce, na Towarowej Giełdzie Energii. Grupa ORLEN realizuje działania mające na celu zapewnienie stabilnych dostaw i obniżanie kosztu zakupu gazu ziemnego, m.in. poprzez dywersyfikację źródeł dostaw, centralizację oraz rozwijanie kompetencji w zakresie obrotu gazem ziemnym. Portfel zawartych umów gazowych pozwala na podejmowanie działań optymalizujących koszty zakupu zarówno w zakresie wyboru indeksów gazowych, jak również miejsca dostaw.

PKN ORLEN posiada zawarte umowy przesyłowe zarówno z operatorami krajowymi, jak i zagranicznymi, zapewniając tym samym pełną obsługę logistyczną w zakresie przesyłu i dostaw gazu do Zakładu Produkcyjnego w Płocku, CCGT Włocławek oraz CCGT Płock.

Grupa ORLEN aktywnie działa na rynku obrotu gazem ziemnym w Polsce, a tym samym uczestniczy w rozwoju oraz procesie liberalizacji polskiego rynku gazu.

Ponadto PKN ORLEN rozwija działalność związaną ze sprzedażą gazu ziemnego zarówno do klientów detalicznych, jak również na rynku hurtowym. PKN ORLEN posiada ofertę sprzedaży gazu dostosowaną do potrzeb klienta, mając na względzie jego profil odbioru oraz miejsce sprzedaży. Oprócz samej sprzedaży gazu PKN ORLEN oferuje także usługi doradcze w zakresie zarządzania portfelem gazowym oraz usługi dyspozytorskie.

Grupa ORLEN realizuje także szereg projektów poszukiwawczo-wydobywczych w celu pozyskania własnych źródeł gazu.

W 2017 roku nie występowały podmioty, których udział w dostawach gazu ziemnego przekroczył 10% przychodów Grupy ORLEN.

Podstawowe wielkości finansowe segmentu Detal

¹Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
- 2017 rok w wysokości (11) mln PLN – obejmowały głównie odpisy w Grupie Unipetrol (7) mln PLN,
- 2016 rok w wysokości (7) mln PLN – obejmowały głównie odpisy w PKN ORLEN S.A. (6) mln PLN.
 

SPRZEDAŻ WOLUMENOWA SEGMENTU DETALICZNEGO

Sprzedaż wolumenowa segmentu Detalicznego Grupy ORLEN w 2017 roku wzrosła o 7,7% (r/r) i wyniosła 8 819 tys. ton w rezultacie wyższej sprzedaży paliw na wszystkich rynkach operacyjnych.

Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym [mln PLN/tys. ton]

¹Benzyna, LPG.
²Olej napędowy; lekki olej opałowy sprzedawany przez ORLEN Deutschland.
³Pozostałe wartość – obejmuje przychody ze sprzedaży towarów i usług pozapaliwowych.

Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym

RYNKI ZBYTU

Do rynków macierzystych Grupy ORLEN w segmencie Detal zaliczamy rynek polski obsługiwany przez PKN ORLEN, rynek niemiecki ze stacjami spółki ORLEN Deutschland, rynek czeski z siecią Benzina oraz rynek litewski zarządzany przez AB Ventus Nafta.

Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym [tys. ton]

¹Wielkość skorygowana o udział innych partnerów.

Podstawowe wielkości finansowe segmentu Wydobycie

 ¹Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
- 2017 rok w wysokości (140) mln PLN – dotyczy głównie aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream w Polsce,
- 2016 rok w wysokości (73) mln PLN – dotyczyły głównie odpisów aktualizujących wartość aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream w Polsce,

DZIAŁALNOŚĆ W POLSCE

Działalność operacyjna obejmowała głównie wydobycie oraz poszukiwania złóż węglowodorów. Obecne wydobycie gazu odbywa się we współpracy z PGNiG SA. Udział przypadający na Grupę ORLEN osiągnął średnioroczny poziom w wysokości 1,2 tys. boe/d.

W ramach prac w Basenie podlasko-lubelskim przeprowadzono interpretację oraz processing danych sejsmicznych 3D na terenie dwóch koncesji. Wyniki tych prac będą analizowane w kolejnym roku. Ponadto, zakończono interpretację danych sejsmicznych 3D na obszarze bloku 255. Na podstawie wyników analizy przeprowadzono ocenę perspektywiczności koncesji, skutkiem, której podjęto decyzję o wstrzymaniu dalszych prac poszukiwawczych na tym obszarze.

W ramach działalności poszukiwawczo-wydobywczej w Basenie Permskim zakończono wiercenie otworu Miłosław-5K/H, a na podstawie wyników testów produkcyjnych rozpoczęto prace planistyczno-projektowe dla zagospodarowania złoża. Pod koniec 2017 roku rozpoczęto prace nad kolejnym otworem poszukiwawczym, które będą kontynuowane w kolejnym roku. W IV kwartale 2017 roku zakończono budowę strefy przyodwiertowej na złożu Miłosław E, z którego uruchomiono wydobycie. W ramach zagospodarowania złoża Miłosław realizowano również budowę gazociągu Radlin II – Radlin I, która będzie kontynuowana w 2018 roku. W 2017 roku wykonano akwizycje danych sejsmicznych 3D w ramach czterech wyodrębnionych obszarów w Basenie Permskim. Pozyskane dane sejsmiczne poddane zostały przetwarzaniu i interpretacji, z przewidzianą kontynuacją w roku kolejnym. W ramach projektu Edge wykonano odwiert poszukiwawczy, pod koniec 2017 roku rozpoczęto wiercenie kolejnego otworu. Ponadto w 2017 roku realizowano także prace koncepcyjne dla zagospodarowania tego obszaru.

W ramach projektu Sieraków kontynuowano prace dokumentacyjne i przygotowawcze mające na celu zagospodarowanie złoża.

W ramach prac w Basenie Karpackim w projekcie Bieszczady zakończono akwizycję danych sejsmicznych 2D oraz 3D. Następnie pozyskane dane zostały poddane przetwarzaniu i interpretacji, z zamiarem kontynuacji prac w 2018 roku. W 2017 roku w obszarze Bieszczady zrealizowano wiercenia dwóch otworów, które ze względu na brak węglowodorów zostały zlikwidowane.

W ramach projektu Miocen zakończono interpretację wykonanych wcześniej danych sejsmicznych. Na podstawie uzyskanych wyników rozpoczęto przygotowania do wykonania otworu poszukiwawczego. Otwór planowany jest do realizacji w 2018 roku.

W ramach projektu Karpaty wykonano akwizycję danych sejsmicznych, a pozyskane dane zostały poddane processingowi i interpretacji. Analizy wyników tych prac będą kontynuowane w 2018 roku. Dodatkowo został wykonany otwór poszukiwawczy, a pozyskane z niego dane otworowe będą analizowane w 2018 roku. Pod koniec roku rozpoczęto również wiercenie kolejnego otworu poszukiwawczego, na którym prace będą kontynuowane w 2018 roku.

Projekty poszukiwawczo-wydobywcze Grupy ORLEN w Polsce

Legenda:

•   100% udziału Grupy ORLEN
•   49% udziału Grupy ORLEN (projekt realizowany z partnerem)
• A Nazwa obszaru/projektu

POLSKA

Źródło: Opracowanie własne.

DZIAŁALNOŚĆ W KANADZIE

Grupa ORLEN prowadzi działalność wydobywczą w Kanadzie za pośrednictwem spółki zależnej ORLEN Upstream Canada. Program nakładów inwestycyjnych w roku 2017 był skoncentrowany na obszarach Ferrier i Kakwa w prowincji Alberta. Na obszarze Ferrier rozpoczęto wiercenie 10 otworów (5,7 netto), zabiegowi szczelinowania poddano 15 otworów (9,1 netto), a do produkcji podłączonych zostało 13 otworów (7,9 netto). Na obszarze Kakwa rozpoczęto wiercenie 7 otworów (5,8 netto), szczelinowaniu poddano 7 otworów (5,6 netto), a do produkcji podłączono 5 otworów (3,8 netto). W rejonie Kakwa zakończono prace nad budową infrastruktury do oczyszczania gazu zasiarczonego oraz budową zbiorników na wodę wykorzystywaną podczas zabiegów szczelinowania. Ponadto w 2017 roku rozpoczęto rozbudowę instalacji do wstępnego przerobu i uzdatniania gazu. Celem inwestycji jest zwiększenie przepustowości infrastruktury dla potrzeb rosnącego wydobycia.

Średnia produkcja w 2017 roku wyniosła 14,4 tys. boe/d, z czego 41% stanowiły węglowodory ciekłe (ropa oraz kondensat). Korzystne parametry złożowe posiadanych aktywów i rozwój działalności w dobrze rozpoznanym już regionie zmniejszają ryzyka operacyjne inwestycji. Rynek kanadyjski charakteryzuje się bardzo dobrym dostępem do rozwiniętych usług wiertniczych i serwisowych. Istotne są także stabilne zasady systemu podatkowego i przyjazne otoczenie regulacyjne. W celu optymalnego wykorzystania posiadanej infrastruktury technicznej w 2017 roku dokonano kolejnych akwizycji aktywów poszukiwawczo-wydobywczych położonych w obszarach Kakwa i Ferrier.

Grupa ORLEN posiada także niewielkie aktywa poszukiwawczo-wydobywcze w prowincji Nowy Brunszwik oraz 7,4% udziałów w spółce będącej operatorem projektu budowy terminala eksportowego LNG w Nowej Szkocji. W 2017 roku kontynuowano pozyskiwanie niezbędnych pozwoleń administracyjnych oraz decyzji środowiskowych związanych z inwestycją. Ustalenie końcowego modelu biznesowego realizacji przedsięwzięcia oraz zaangażowania poszczególnych interesariuszy wraz z rozpoczęciem prac przygotowujących teren pod budowę terminala planowane jest na rok 2018.

Aktywa w Kanadzie

Legenda:

• A Nazwa projektu
• A Nazwa formacji geologicznej

KANADA

Źródło: Opracowanie własne.

SPRZEDAŻ WOLUMENOWA SEGMENTU WYDOBYCIE

Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Wydobycie [tys. ton]

¹Pozostałe: w ujęciu ilościowym pozycja obejmuje NGL (Natural Gas Liquids), w ujęciu wartościowym pozycja obejmuje sprzedaż NGL oraz przychody ze sprzedaży usług segmentu.

Wydobycie i sprzedaż węglowodorów na rynku kanadyjskim realizowana była za pośrednictwem ORLEN Upstream Canada Ltd., a na rynku polskim przez spółkę zależną FX Energy. W 2017 roku łączna sprzedaż na obu rynkach osiągnęła poziom 638 tys. ton i zwiększyła się o 14% (r/r) głównie dzięki wyższej produkcji węglowodorów w Kanadzie.

Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Wydobycia

Funkcje Korporacyjne obejmują działalność realizowaną przez wybrane spółki Grupy ORLEN związaną z zarządzaniem, administracją i innymi funkcjami wsparcia dla wyodrębnionych segmentów operacyjnych.

Podstawowe wielkości finansowe funkcji korporacyjnych

¹Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2017 i 2016 w wysokości odpowiednio: 1 mln PLN i 7 mln PLN dotyczące aktywów PKN ORLEN.

Spółki prowadzące działalność w ramach funkcji korporacyjnych realizują szeroki zakres zadań obejmujący między innymi:

• Ochronę osób i mienia oraz zabezpieczenia technicznego, kompleksową obsługę rachunkowo-księgową, kadrowo-płacową oraz inwentaryzacyjną.
• Usługi laboratoryjne w zakresie analizy produktów ropopochodnych oraz wód, ścieków, gleby i powietrza.
• Usługi projektowe i nadzoru budowlanego w branży rafineryjnej, petrochemicznej i energetycznej.
• Usługi finansowe i ubezpieczeniowe.
• Zarządzanie nieruchomościami i obsługę administracyjną biur.